Architecten cultureel erfgoed Enschede

ARCHITECT	PERIODE	MONUMENTEN	AFBEELDING
Henk Wegerif	Tijdens de sterke groei van Enschede in de eerste helft van de twintigste eeuw – om precies te zijn: van 1916 tot 1930 – heeft architect A.H. Wegerif in Enschede gebouwd. Naast de fabriek van de Koninklijke Nederlandse Zoutindustrie met bijbehorende bouwwerken in het buitengebied van de stad realiseerde hij drie bijzondere woonhuizen binnen de grenzen van de bebouwde kom.	Catharinahuis, Lasondersingel 138		lasondersingel 138.
Jan van de Lijke	Lijke, Jan v. d. — Architect, oudste firmant van het architectenbureau v. d. Lijke & Mink, te Enschede. - Geb. 14 Juni 1880 te 's-Gravenhage, als zoon van Gezina Geertruida Huding, geb. 16 Sept. 1848, overl. 1924 en Abraham v. d. L., instructeur der Rij- t school voor officieren te Venlo, geb. 11 Apr. (| j* 1844, overleden 1905.	Detakerk H.B. Blijdensteinlaan		Detakerk H.B. Blijdensteinlaan
Andries de Maaker	1868 - 1964 Andries de Maaker (1868-1964) was opgeleid tot onderwijzer. Hij stopte echter het werk voor de klas en ging verder als timmermansleerling bij de zelfontwerpende aannemer Johannes Wolbers in Heemstede. Hij volgde studies tekenen en calculeren en groeide door als tekenaar en bouwkundig opzichter. In 1905 vertrouwde Wolbers aan Andries een opdracht toe die hij zelfstandig mocht uitwerken.	Gebouwen complex Trebbe		Kantoor Trebbe Bouw Tubantiasingel
Herman Haan	Herman Haan (1914-1996) is een typische 'architect's architect', bewonderd onder collega's, maar nauwelijks bekend bij het grote publiek. In zijn geval moet worden opgemerkt dat hij in de jaren zestig eigenlijk heel bekend was buiten het vak vanwege de media-aandacht (televisie, kranten, boeken etcetera) die hij kreeg voor zijn reizen en verkenningen in en rond de Sahara en Mali. In Mali documenteerde hij het leven en de artefacten van het Dogon-volk en was hij leider/initiator van een expeditie die de overblijfselen ontdekte van de voorouders van de Dogon: het Tellem-volk. In feite was hij sinds zijn jeugd jaarlijks naar Afrika gereisd (voornamelijk in en rond de Sahara) en je zou kunnen zeggen dat hij twee volledige levens heeft geleefd; een van een avonturier/ontdekkingsreiziger/archeoloog en een ander leven als architect in Nederland.	Piramidewoningen Universiteit Twente
Sylbold Ravesteyn	Sybold van Ravesteyn had een grote kennis van gewapend beton. In het begin leek hij een aanhanger van het nieuwe bouwen, maar al vroeg experimenteerde hij met barokke krullen en andere ronde vormen. In 1921 werd hij architect voor de Nederlandse Spoorwegen. Zijn eerste eigen ontwerp waren een goederenloods en kantoren in Arnhem (1924). Tussen 1947 en 1963 ontwierp Van Ravesteyn verder een twintigtal betonnen Purfina-tankstations voor Petrofina. Een gaaf bewaard exemplaar staat in Glanerbrug, langs de weg Enschede - Gronau. In 2017 heeft het de status van rijksmonument gekregen.	Fina Avia Tankstation Glanerbrug
H.E. Zeggelink	1863 - 1931	Diverse Herenhuizen en winkels in Enschede	Geen foto beschikbaar
H.C.M. van Beers	1880 - 1964 Van Beers werd in 1890 geboren als zoon van de Rotterdamse architect Francis Jacobus Cornelis Josephus van Beers en Agatha Johanna Cornelia Maria Minderop. Net als zijn vader werd hij architect. Van Beers ontwierp een aantal rooms-katholieke kerkgebouwen onder meer in Amstelveen, Haaksbergen, Heerenveen, Leeuwarden en Soest. De door hem in de jaren dertig van de 20e eeuw ontworpen Sint-Dominicuskerk in Leeuwarden, de Heilige Geestkerk in Heerenveen en de Sint-Willibrorduskerk in Achter-Drempt zijn erkend als rijksmonument. De Carolus Borromeüskerk in Soesterberg, de Sint-Annakerk in Amstelveen, de kloosterkapel Sint-Jozef in Arnhem en de Mariaschool in Soest zijn gemeentelijke monumenten. Van Beers trouwde op 21 januari 1919 te Brummen met Theodora Agatha van de Loo, dochter van een steenfabrikant. Hij overleed in januari 1964 op 73-jarige leeftijd als gevolg van een auto-ongeluk op de Amersfoortseweg te Zeist	Stadsvilla Hogelandsingel 9	Geen foto beschikbaar
Jan Stuyt	1868 - 1934 Johannes (Jan) Stuyt (Purmerend, 21 augustus 1868 – Den Haag, 11 juli 1934) was een Nederlands architect. Stuyt is een van de meest productieve Nederlandse kerkenbouwers van de 20ste eeuw. Een van zijn meest bekende ontwerpen is dat van de Cenakelkerk in de Heilig Landstichting. Stuyt werd in 1868 in Purmerend geboren als zoon van landbouwer Cornelis Stuyt en Maria van Beusekom. Hij geldt als een van de belangrijkste Nederlandse kerkenbouwers van de 20e eeuw. Voor de katholieke zuil ontwierp hij bovendien kloosters, ziekenhuizen en schoolgebouwen. In de Limburgse mijnstreek verrezen verschillende woonwijken, veelal mijnkolonies. Van 1909 tot 1917 had Stuyt een kantoor in Amsterdam en vanaf 1909 een filiaal in Heerlen. Daarna woonde hij tot zijn overlijden in Den Haag.	Maria Kerk Deurningerstraat
Sir Edwin Airey	1879 -1955 Sir Edwin Airey (7 februari 1878 – 14 maart 1955) was een Britse civiel- en industrieel ingenieur en verantwoordelijk voor de geprefabriceerde Airey-woningen. geprefabriceerde woningen zijn genoemd naar de ontwerper, Sir Edwin Airey (1879-1955), ingenieur en directeur van W. Airey and Sons in Leeds. In Nederland zijn ze gebouwd.	Systeembouw woningen de Velve
Wilhelm Victor Alfred Tepe	1840 - 1920 Wilhelm Victor Alfred Tepe (Amsterdam, 24 november 1840 - Düsseldorf, 23 november 1920) was een Nederlands architect. Na P.J.H. Cuypers was hij de belangrijkste architect van de neogotiek in Nederland. Naar zijn ontwerp zijn vele kerken gebouwd, met name in het toenmalige gebied van het aartsbisdom Utrecht. Tussen 1871 en 1905 bouwde Tepe ongeveer 70 kerken, uitgevoerd in baksteen met weinig gebruik van natuursteen, met de Nederrijnse gotiek uit de 15e en 16e eeuw als voorbeeld. Het interieur werd in veel gevallen verzorgd door andere zich aan het gilde conformerende kunstenaars, waarvan beeldhouwer en schilder Friedrich Wilhelm Mengelberg de belangrijkste was. Tot ongeveer 1882 had Tepe vrijwel een monopolie op het ontwerpen van nieuwe katholieke kerken in het kerngebied van het aartsbisdom Utrecht.	R.K. Kerk St. Jacobus de Meerdere Lonneker
Samuel de Clerq	1876 - 1962 Samuel de Clercq, ook wel Samuel de Clerq, (Amsterdam, 22 mei 1876 – Den Haag, 19 maart 1962) was een Nederlands architect. Hij werd geboren in het gezin van kassier Pieter de Clercq en Maria Catharina Müller. Hij werd gecremeerd op Westerveld. Zijn vakopleiding bouwkunde kreeg hij aan de Polytechnische School te Delft. Tevens leerde hij van Jacob Frederik Klinkhamer en Bert Johan Ouëndag. Vanaf 1904 werkte De Clercq enige tijd met architect Jan Gratama. Al snel ging hij als zelfstandig architect werken in Den Haag. In zijn werk zijn invloeden terug te vinden van De Stijl, Hendrik Petrus Berlage en Frank Lloyd Wright.	Het Amelink De Weele	Opmerkelijke Monumenten in Enschede
Willem Karel de Wijs sr. & W.K. de Wijs jr.	1884 - 1964 W.K. de Wijs sr. (1884-1964) Willem Karel de Wijs heeft vanaf 1917 als particulier architect verscheidene scholen (o.a. Hogere Textiel School De Maere, Ripperdastraat te Enschede; in gebruik genomen 12 september 1922), landhuizen en woningcomplexen (o.a. in de wijk Pathmos te Enschede, 1915-1920) gebouwd. W.K. de Wijs werkte samen met zijn zoon en naamgenoot, W.K. de Wijs jr. (geb. 1914), bijvoorbeeld bij de Vredeskerk te Enschede (1953); voor zo ver ze individueel optraden, zal er wel eens verwarring tussen beiden zijn onstaan.	Hogere Textielschool De Maere, Vredeskerk.
Johan Sluymer	1894-1979 Johannes Hermanus Sluijmer was een Nederlands architect. Hij ontwierp voornamelijk kerkgebouwen in de provincies Gelderland en Overijssel. Hij is bij diverse andere architecten in de leer geweest, onder wie Wolter te Riele.	Jacobuskerk Oude markt
Jhr. A.H. op ten Oort	1881-1948 Jonkheer Anton Helmich op ten Noort, geboren in 1881, volgt een ingenieursopleiding in Breda. Hij wordt in Enschede op jonge leeftijd in 1907 directeur van de Dienst Gemeentewerken. Een aantal gemeenteraadsleden fronst de wenkbrauwen, wanneer ze horen dat hij nog maar 25 jaar oud is. Nog geen 10 jaar blijft hij in Enschede en in die tijd heeft hij als architect en stedenbouwkundige beslist niet stilgezeten. Hij schrijft in 1913 een boekje met als titel “eenige gegevens betreffende omvang en beteekenis van Enschede in 1913”, waarbij het hoofdzakelijk gaat over woningbouw en stadsuitbreiding. Op ten Noort vertelt dat in acht spinnerijen in 1910, 2700 arbeiders werken en in de 14 weverijen 7225 personen.	Wijk Pathmos Plein West Indië Prinseschool Ambachtschool
Gijsbert Friedhoff	1892 - 1970 Ingenieur Gijsbert Friedhoff (Rotterdam, 21 juli 1892 - Haarlem, 20 september 1970) was een Nederlands architect en rijksbouwmeester (1946-1958). Friedhoff maakte het ontwerp voor onder andere het stadhuis van Enschede aan de Langestraat, dat tussen 1930 en 1933 gebouwd werd. Met zijn ontwerp hiervoor won hij in 1929 een wedstrijd. Het gebouw lijkt op het Stadhuis van Stockholm van Ragnar Östberg.	Stadhuis Enschede
Gerrit Beltman	De wortels van Beltman Architecten gaan terug tot het jaar 1871. Hiermee is het, voor zover bekend, het oudste architectenbureau van Nederland. Gerrit Beltman stichtte het bureau in 1871 en maakte in korte tijd naam als architect van fabrieksgebouwen en fabrieksvilla’s. In 1911 heeft zoon Arend Gerrit het bedrijf overgenomen. Deze maakt furore met het bouwen van fabrieken in beton-skeletbouw, zoals het oudste deel van de Philips fabrieken te Eindhoven.	Spinnerij Oosterveld
Jan Gratama	1877 - 1947 Jan Gratama was een Nederlands architect, stedenbouwkundige, schilder, tekenaar en redacteur. Na zijn opleiding tot bouwkundig ingenieur aan de Polytechnische School te Delft, had hij verschillende banen als tekenaar en docent Den Haag en Delft. In 1908 begon hij als architect in Amsterdam.	Voormalige Incassobank aan de Piet Heinstraat 4-8. Rijksmonument.
Foeke Kuipers 1871 -1954	Kuipers was een zoon van een Friese timmerman-aannemer die zich aan het einde van de jaren 1870 in Amsterdam vestigde. Kuipers ontving zijn bouwkundige opleiding bij J.F. Klinkhamer en H.P. Berlage aan de Quellinusschool in die stad. Hij behaalde aldaar ook de zilveren medaille, de hoogste onderscheiding van de school. Zijn oudere broers Tjeerd Kuipers en Roelof Kuipers waren eveneens architect. Foeke's oeuvre bestaat grotendeels uit villa's die veelal uitgevoerd werden in cottagestijl.	Villa Landgoed De Keizer
Joseph Th.J. Cuypers	Josephus Theodorus Joannes (Joseph of Jos) Cuypers (Roermond, 10 juni 1861 – Meerssen, 20 januari 1949) was een Nederlands architect. Hij is vooral van belang als de architect van vele katholieke kerken. Hij was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en ridder in de Orde van Sint-Gregorius de Grote. Hij was een zoon van de architect Pierre Cuypers en Antoinette Alberdingk Thijm. Hoewel hij, evenals vele andere architecten, in de firma van zijn vader was opgeleid ging Joseph voor zijn verdere scholing naar de Polytechnische School te Delft, waar hij in 1883 afstudeerde. Daarna werkte hij als assistent van zijn vader. Zijn eerste eigen ontwerp is in 1884 pension Oud Leyerhoven in de Amsterdamse Vondelstraat, een straat die verder voor een groot deel beheerst wordt door werken van zijn vader.	Gebouw Tivoli Oldenzaalsestraat 168
Jan Jans	Jan Jans (Almelo, 1 oktober 1893 - 21 februari 1963) was een Nederlands architect met een zeer grote belangstelling voor de cultuur van zijn streek Twente en een specialist op het terrein van de landelijke bouwkunst. Hij tekende, ontwierp en restaureerde veel op het gebied van de landelijke bouwkunst (voornamelijk boerderijen, maar ook bijvoorbeeld de overkapping van het openluchttheater in Hertme). Als actief regionalist timmerde hij aan de weg met het houden van lezingen, het bekleden van bestuursfuncties en het schrijven van artikelen. Na zijn dood verschenen de standaardwerken 'Landelijke bouwkunst in Oost-Nederland' en 'Gevel- en stiepeltekens in Oost-Nederland'.	Boerderij 't Schukkink. Boerderij Helmer