Joodse begraafplaats N. Esmarkerondweg

In 1928 werd aan de Noord Esmarkerrondweg een begraafplaats gesticht door de Israëlitische gemeente van Enschede. De begraafplaats met toegangshek en aula werd ontworpen door de architecten A.P. Smits en C. van der Linde, die in diezelfde periode ook de bouw van de synagoge aan de Prinsesstraat voor hun rekening namen. Deze synagoge was ontworpen door architect Karel P.C. de Bazel en werd postuum uitgevoerd door Smits en Van der Linde. De aula van de begraafplaats is duidelijk geïnspireerd op het ontwerp van de synagoge.

De Joodse begraafplaats ligt tussen de Oosterbegraafplaats en de Rooms-Katholieke begraafplaats. De begraafplaats is symmetrisch aangelegd met groenstroken en wordt omringd door bospartijen. Vanaf het toegangshek leidt een hoofdas naar een centraal gelegen plein met de aula. Dit rechthoekige gebouw met koperen koepeldak werd gebouwd in opdracht van textielfabrikant J. Menko. Achter de aula liggen aan weerszijden van het hoofdpad de graven. Onder andere leden van de fabrikantenfamilies Menko, Hartog en Roozendaal hebben een laatste rustplaats op deze begraafplaats.

Achter op de begraafplaats staat een monument voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Deze slanke obelisk met bol werd geplaatst in 1949. Daarachter bevindt zich een gedenksteen voor de herbegraven stoffelijke resten van een geruimde begraafplaats aan de Molenstraat. Bron: 

Rijksmonument .