Villa Menko-Edersheim
In 1923 ontwierp de architect K.P.C. de Bazel een woning voor de Joodse textielfabrikant Miljam Isidoor Menko. [1874-1930] Miljam Menko was getrouwd met Bertha Edersheim en uit dit huwelijk zijn vier kinderen geboren. In 1922 kocht Miljam Menko de bouwgrond aan de Rembrandtlaan [nu M.H. Tromplaan] Miljam Menko gaf Karel de Bazel opdracht tot een ontwerp van een moderne woning. Het was de derde woning die De Bazel in Enschede ontwierp: in 1912 ontwierp hij villa Stokhorst voor G. Jannink en in 1915 een stadsvilla voor Sig Menko, een broer van Miljam.
De woning was één van de laatste fabrikantenvilla’s die aan de toenmalige Rembrandtlaan (tegenwoordig M.H. Tromplaan) werd gebouwd. Deze laan was onderdeel van het uitbreidingsplan Stadsmaten en liep van het centrum van Enschede naar het Volkspark.
Het ontwerp is bijzonder binnen het oeuvre van De Bazel. Het is het enige woningontwerp met een plat dak en vertoont overeenkomsten met het kantoor van de Nederlandsche Handel-Maatschappij in Amsterdam, dat uit dezelfde tijd stamt.
De horizontale lijn van het dak wordt aan de buitenzijde versterkt door de natuurstenen banden. Ook in het interieur is de horizontaliteit doorgevoerd. De bouwlagen zijn strikt van elkaar gescheiden door het ontbreken van een representatieve trap. De bewoners hadden een lift tot hun beschikking en het personeel gebruikte een verborgen diensttrap.
De hoofdruimten op de begane grond waren onderling van elkaar gescheiden door glazen schuifdeuren. Het was dus mogelijk om bij bijzondere gelegenheden de centrale biljartkamer, de eetkamer, de huiskamer en de hal samen te voegen tot één ruimte. Dankzij twee grote schuifpuien konden ook het terras en de tuin hierbij betrokken worden. Het huis was voorzien van veel technische voorzieningen zoals; automatische koeling voor een aantal ruimten, centrale verwarming, een goedernlift, een stortkoker voor de vuile was en een centraal stofzuigsysteem.
Hiermee is deze woning het modernste ontwerp van De Bazel en het mogelijke beginpunt van een nieuwe ontwikkeling binnen zijn werk. Helaas overleed De Bazel tijdens de bouw en bleef dit zijn laatste gebouwde ontwerp.
De woning werd in de oorlog door de Duitsers in beslag genomen en in de jaren ’50 in gebruik genomen als hotel Memphis. Het gebouw werd diverse malen verbouwd en uitgebreid tot het hotel halverwege de jaren ’90 failliet ging.
In 1996 heeft IAA Architecten het pand betrokken.
Bron: I.A.A. Architecten, M.H. Tromplaan, Enschede.

Hotel Memphis was jarenlang een toonaangevend hotel in Enschede.

Dat de sierlijke naamgeving ‘Memphis-hotel’ bewaard bleef is te danken aan Gerrit Willemsen (1958), die het bord met de metalen letters op het nippertje in veiligheid wist te brengen.

Werhmachtheim Parkseite het uitgaanscentrum voor de Duitse bezetter

Tijdens de tweede wereldoorlog is de villa van de familie Menko geconfisqueerd door de Duitse bezetter. De villa werd ingericht als vermaakcentrum voor de Duitse militairen. Voor meer informatie over deze periode klik HIER 

Doorsnede tekening van de oorspronkelijke villa Edersheim van de familie Menko.