MODEL MEERJAREN ONDERHOUD PLAN

MEERJAREN ONDERHOUD PLAN [M J O P ]
Een meerjaren onderhoud plan voor een monument is in meerdere opzichten van belang. Eigenaars van een monument zullen zich bewust zijn van de noodzakelijke instandhouding maar realiseren zich maar al te goed dat de exploitatiekosten van een monument vaak aanzienlijk zijn. Opportunistisch onderhoud geeft vaak aanleiding tot aanzienlijke onvoorziene uitgaven die dan vervolgens weer worden uitgesteld.
Een meer planmatige aanpak is het opstellen van een meerjaren onderhoud plan [MJOP]
Wij adviseren het opstellen van een meerjaren onderhoud plan uit te besteden aan een gecertificeerde deskundige die een conditiemeting van het monument bepaald op basis van de NEN 2767 norm.
Wat hoort er allemaal te worden opgenomen in een meerjaren onderhoudsplan? Voordat u een meerjaren onderhoudsplan laat opstellen, is het belangrijk om onderzoek te doen naar alle aspecten die te maken hebben met het onderhoud van het monument.
Per monument verschillen natuurlijk de prioriteiten en uiteraard de beschikbare financiële middelen die noodzakelijk zijn voor onderhoud. Reden genoeg om u deskundig te laten adviseren over prioriteitstelling van onderhoud zaken. Maar ook wet en regelgeving is veranderlijk en u zult als eigenaar van een monument inzicht moeten hebben welke consequenties dat mogelijk kan hebben. Arbo & veiligheidswetgeving zijn zeker voor monumenten die regelmatig zijn opengesteld van groot belang. Denk hierbij aan bijvoorbeeld brandveiligheidseisen en noodverlichting. Ook deze voorzieningen vragen om regelmatig onderhoud dat vaak wettelijk is geregeld.
Het overheidsbeleid is de laatste jaren vooral gericht op verantwoordelijkheid en zorgplicht van de gebouw eigenaar. [lees eigenaar van een monument] Op de volgende pagina's zullen wij u meer informatie geven over het meerjaren onderhoud. Welke bijdrage u hier zelf aan kunt leveren en welke zaken u door externe deskundigen moet laten beoordelen.
Onderstaande documenten hebben betrekking op het Meerjaren Onderhoud Plan
Zelf een MJOP opstellen?
Wanneer u over voldoend deskundigheid en inzicht beschikt om een MJOP voor uw monument op te stellen kunt u gebruik maken van het bijgaande Excelblad.
In het Excelblad kunt u omschrijvingen en bedragen invullen die voor uw monument van toepassing zijn. Daarnaast kunt u op het derde werkblad een jaarlijks overzicht maken van uitgevoerde werkzaamheden.
De bedragen zoals vermeld in het eerste Excelblad worden op werkblad 2 weergegeven in een drietal grafieken.

Gevelonderhoud voormalige textielfabriek Jannink aan de Haaksbergerstraat.

10 gouden regels voor de opdrachtgever
1. Behouden gaat voor vernieuwen
Dat behouden voor vernieuwen gaat mag als een hoofdregel gelden. Erfgoedzorg heeft twee hoofddoelen: we hebben erfgoed zodat we ervan kunnen genieten en we behouden het om het door te geven (aan
komende generaties). Volg daarom de regel 'behoud gaat voor vernieuwen' niet krampachtig. Ook de beleving (het kunnen genieten) speelt een rol in de afwegingen. Bij het beoogde evenwicht vernieuwen we
zo min mogelijk, maar waak ervoor daarin niet door te schieten. (Een monument mag er oud uitzien en de sporen van jaren vertonen; het mag er echter niet verwaarloosd uit gaan zien.) Sleutel: behouden én genieten.
2. De klant... is allereerst het monument
De gebruiker van het gebouw is een passant. Mensen werken er (soms vele) jaren en uiteraard hebben ze recht op een goede, gezonde en veilige
werkplek. Maar eisen die worden gesteld veranderen meestal sneller dan de mensen die in het monument werken. Wees kritisch waar het de eisen
en wensen van de gebruiker betreft. Probeer te voorkomen dat telkens in het monument ingegrepen moet worden. Denk vooruit; streef naar duurzame aanpassingen en voer die zo mogelijk uit op een manier waarop ze ook weer gemakkelijk ongedaan gemaakt kunnen worden... het liefst zonder dat ze sporen in het monument achterlaten.
Sleutel: duurzaam; reversibel.
3. Een goede voorbereiding is het halve werk
Veel restauratie- en reparatiewerk (sommigen zeggen: het meeste) heeft betrekking op eerder restauratie- en reparatiewerk. Het loont de moeite
om onderhoudswerken zorgvuldig voor te bereiden en uit te voeren; om niet zomaar het standaardmateriaal toe te passen of een doorsnee
bouwvakker aan het werk te zetten. De initiële kosten zijn dan wellicht hoger, maar die worden meestal gemakkelijk terugverdiend. Bij ingrepen en onderhoud is de belangrijkste vraag of het werk compatibel is: of het technisch en esthetisch past in de gegeven situatie.
Sleutel: zorgvuldig, gedegen, vooruitzien, compatibel.
4. Ervaring en vakbekwaamheid
Kennis en ervaring zijn de sleutels tot vakbekwaamheid. Een verkeerde aanpak blijkt soms direct, in andere gevallen pas na enkele jaren. Kies -
zeker op die plaatsen waar het er echt toe doet- voor mensen met bewezen kennis en ervaring.
Sleutel: kennis, ervaring.
5. Wonderen bestaan niet
Wonderen bestaan niet; wondermiddelen en wondermaterialen dus óók niet. Beoordeel materialen en toepassingen daarom niet alleen op hun (al  dan niet voorgewende) geschiktheid. Let steeds op (on-)geschiktheid en beperkingen. Hou ook steeds rekening met het feit dat materialen en toepassingen eindig zijn. Ooit moeten ze vervangen (kunnen) worden of
gerepareerd. Hou daar ook steeds rekening mee en met de gevolgen die reparatie of vervanging met zich mee zullen brengen.
Sleutel: onderzoek, reparabel, herbehandelbaar.
6. Niemand heeft de wijsheid in pacht
Niemand heeft de wijsheid in pacht en bij een divers vakgebied als monumentenzorg geldt dat zeker. Overleg dus altijd met anderen over de juiste aanpak. Kijk over grenzen van vakgebieden heen en verbind die
vakgebieden.
Sleutel: onderzoek, overleg, integraal.
7. Pottenkijkers zijn welkom
Geheime recepten zijn uit den boze. Materialen en werkwijzen moeten steeds zo omschreven zijn, dat je ze zou kunnen herhalen. Alleen dan kun je begrijpen wat er fout is gegaan en is efficiënt herstel mogelijk.
Kijk ook zo veel mogelijk mee over de schouders van degenen die het werk uitvoeren. Zorg voor toezicht op de uitvoering (verschil tussen theorie en praktijk).
Sleutel: reproduceerbaarheid, toezicht
Tip: laat waar nodig een proefstuk maken zodat u kunt beoordelen wat
het resultaat zal zijn.
Zelfs bestek en tekeningen  van eerdere werkzaamheden zijn onbetrouwbaar. Ze vertellen hoe men de uitvoering
had gedacht, niet wat er is uitgevoerd. Wees alert op andere uitvoering dan beschreven en zorg dat u die in het werk kunt opvangen.
En voor de toekomst: hou bij wat is gedaan, en waarmee en hoe. Dat scheelt een hoop zoekwerk in de toekomst.
Sleutel: flexibel, reproduceerbaar
9. Kom nog eens kijken
Beschouw gedaan werk niet als gedaan. Kom later, na een half jaar, een jaar, vier jaar, nog eens terug om te kijken. Is werkelijk het beoogde resultaat bereikt? Doen we het een volgende keer weer zo, of toch even
anders.
Sleutel: evaluatie
10. Vergunningvrij is niet vogelvrij
Gaat het om een beschermd monument, dan is voor veel ingrepen een vergunning of een melding vereist. In de praktijk legt elke gemeente zijn eigen grens tussen ‘normaal onderhoud’ en een wijziging. Informeer
de gemeentelijke monumentenautoriteiten en hou ze van voornemens op de hoogte. Ga bij twijfel na, voor welke werkzaamheden vergunning moet worden gevraagd. Hou rekening met de benodigde behandeltermijnen.
Sleutel: toetsing
Tip: raadpleeg www.monumententoezicht.nl. Op deze site vindt u een overzicht van wat gemeentelijk toezichthouders belangrijk vinden.
Bron: Stichting Erkende restauratie kwaliteit monumentenzorg